Centrale as Numansdorp

In Numansdorp is de ‘centrale as’ een veel gebruikte in- en uitvalsweg. De centrale as bestaat uit de aaneengesloten wegen (van noord naar zuid): Rijksstraatweg, Burgemeester de Zeeuwstraat en Voorstraat. De verkeersdruk op deze wegen leidt tot klachten over overlast van geluid, luchtkwaliteit, trillingen en een gevoel van onveiligheid  bij aanwonenden, fietsers en voetgangers. Daarom gaan wij aan de slag om de leefbaarheid bij en veiligheid van de centrale as te verbeteren.

Verkeersbureau Goudappel stelde een conceptrapport ‘Evaluatie en advies n.a.v. de verkeersproef’ op. Dit rapport lag van maandag 19 juni 2023 tot maandag 31 juli 2023 ter inzage voor inspraak. Tijdens deze periode konden inwoners van Numansdorp en andere belanghebbenden reageren op het rapport door het indienen van een zienswijze. We ontvingen 29 reacties. Deze leidden tot een aangescherpt advies.

Wat staat er in het rapport

Een aantal belangrijke conclusies uit het rapport lichten we graag toe.

1. Verkeersreductie is haalbaar

Uit de proefopstelling blijkt dat een vermindering van verkeer van 30% op de centrale as haalbaar is door middel van verkeersremmende maatregelen. Harde maatregelen zoals wegafsluiting of eenrichtingsverkeer zijn hierbij niet nodig. Deze vermindering heeft een positief effect op de leefbaarheid langs de centrale as. Hoewel alternatieve routes drukker werden, bleven de verkeersintensiteiten op deze wegen binnen de maximale grenswaarde voor deze wegtypen. Ook de oostelijke randweg kan het extra verkeer aan.

2. Geen verkeerslichten, wel wegversmallingen

De tijdelijke verkeerslichten bleken niet geloofwaardig te zijn. Weggebruikers verwachten op de centrale as geen verkeerslichten. De wachttijden waren lang en bovendien ontbrak de aanleiding om verkeerslichten toe te passen. Een verkeerslicht pas je toe wanneer er veel verkeer vanuit de zijwegen komt, op de centrale as is dat niet het geval. Toepassing van verkeerslichten in de definitieve inrichting ligt daarom niet voor de hand. Aan de andere kant bleken wegversmallingen wel bij te dragen aan het verminderen van de snelheid en het bevorderen van de verkeersveiligheid. Hierbij moeten we wel rekening houden met fietsers.

3. Aanpassingen in omliggende straten gewenst

Tijdens de proef koos een deel van de weggebruikers een andere route. De wegen waarvan zij gebruik maakten zijn bestemd voor dit verkeer en kunnen dit verwerken. Wel is bij een aantal wegen aanpassingen wenselijk om de verkeersveiligheid en de doorstroming te waarborgen.

Wij informeerden degenen die een inspraakreactie indienden en plaatsen het rapport, de reactienota en de vervolgprocedure op de projectpagina op onze gemeentelijke internetpagina.

  1. Herinrichting centrale as volgens het GOW-30 principe.
  2. Optimaliseer de oostelijke randweg door onder andere de rotondes en aansluitingen te verbeteren.
  3. Onderzoek de mogelijkheden, consequenties en kosten t.bv. verdere besluitvorming en proces voor een westelijke randweg.
  4. Maak van diverse straten een 30 km/u zone en neem lokale maatregelen nemen voor een geloofwaardige inrichting van die straten.
  5. Stimuleer de gewenste routekeuze- en rijgedrag van mensen met maatregelen zoals ludieke borden langs de weg, snelheidsdisplays en campagnes.
  6. Vraag om handhavingsverzoek bij OM en politie.
  7. Verbeter de ontsluiting van agrarische bedrijven.
  8. Stimuleer bedrijven die voor veel verkeer zorgen om te verplaatsen naar bedrijventerreinen.
  9. Blijf monitoren en evalueren.

Werkzaamheden voor de rioolvervanging voor de Rijksstraatweg en de Burgemeester de Zeeuwstraat (vanaf de Middelsluissedijk tot aan de Vlielanderstraat) staan gepland voor eind 2024/begin 2025. Deze werkzaamheden gaan vooraf aan de herinrichting van de wegen. Wij starten nu met de voorbereidende werkzaamheden voor de ondergrondse infrastructuur.

Ook starten we met de voorbereiding voor de ontwerpfase voor de herinrichting van de wegen. Om te komen tot een ontwerp starten wij een aanbestedingsprocedure om een partij te vinden die ons ondersteunt om te komen tot een breed gedragen ontwerp. Wij vinden het belangrijk dat bij dit ontwerp (inrichtingsplan) de bewoners betrokken worden. Wij verwachten het inrichtingsplan af te ronden in het najaar 2024. Vervolgens starten wij met de aanbesteding voor de uitvoering van de werkzaamheden. Deze kunnen starten als de rioleringswerkzaamheden klaar zijn.

Na afstemming met de werkgroep centrale as besloten wij geen tijdelijke maatregelen te plaatsen tot het moment van uitvoering. Tijdelijke maatregelen zouden dezelfde vormgeving hebben als de maatregelen tijdens de proefperiode. Dit kan leidden tot onduidelijke situaties en in ieder geval een niet-herkenbaar straatbeeld. Tot het moment dat wij de werkzaamheden aan de riolering starten, blijft de inrichting van de centrale as zoals deze op dit moment is.

De aanpak van de centrale as staat niet op zich, maar is onderdeel van een grotere mobiliteitsopgave in Numansdorp. Er zijn raakvlakken met andere ruimtelijke ontwikkelingen langs of in de buurt van de centrale as. Om ruimte te bieden aan deze ambities voor Numansdorp is, naast een aanpak voor de centrale as, ook een studie gestart naar een nieuwe westelijke ontsluitingsroute voor het dorp.

Tijdens de proef van 4 weken waren er tijdelijke verkeersmaatregelen zoals wegversmallingen en verkeerslichten en gold er een lagere maximumsnelheid op straat. Voor, tijdens en na deze proefopstelling deden wij tellingen van het verkeer, zodat we konden zien wat het effect was van de tijdelijke maatregelen. Op die manier kunnen we de verschillende maatregelen met elkaar vergelijken.

We wilden graag weten of weggebruikers een andere route kiezen wanneer er snelheidsremmende maatregelen op de centrale as zijn. Neemt dan de verkeersdrukte op de centrale as af? Uit de proef blijkt dat door de snelheidsremmende maatregelen de verkeersdruk op de centrale as fors afneemt. Er was 30% tot 50% minder verkeer. Wel zijn andere routes drukker geworden (waterbedeffect), maar uit de analyse blijkt dat de verkeersdruk op de alternatieve routes binnen de grenswaarden blijft. Op basis van de proef kan dan ook geconcludeerd worden dat een herinrichting naar een 30 km/u-straat een positieve bijdrage levert aan de doelstellingen om de leefbaarheid en verkeersveiligheid te verbeteren. Bureau Goudappel adviseert geen verkeerslichten toe te passen in de definitieve situatie. Deze waren tijdens de proef alleen nodig om het verkeer voldoende te vertragen.

De proef maakte een hoop los in het dorp zo blijkt uit de meer dan 2.500 inzendingen op de enquête. In deze enquête konden inwoners en ondernemers van Numansdorp hun ervaringen en mening over de proef en toekomstige herinrichting laten horen.

Goudappel verzamelde en analyseerde alle data om tot een advies te komen. Dit advies ligt vanaf 19 juni ter inzage. Na besluitvorming door de gemeenteraad kunnen we starten met het ontwerpproces voor de definitieve inrichting. Hierover gaan we in gesprek met aanwonenden van de centrale as en andere belanghebbenden.

Op woensdag 28 juni 2023 organiseerden wij een informatieavond in het Numans-Dorps-huis. De bijeenkomst begon met een plenair deel met een presentatie waarbij wij u de belangrijkste uitkomsten vertelden. Daarna was er mogelijk om vragen te stellen.

De presentatie en de posters kunt u hieronder downloaden.

We richten ons vooral op de Rijksstraatweg en Burgemeester de Zeeuwstraat. Hier gaan we aan de slag om de leefbaarheid voor aanwonenden en de veiligheid en comfort voor fietsers te verbeteren.

De Voorstraat willen we graag als winkelstraat aantrekkelijker maken.

We gaan nu vooral aan de slag met het noordelijk deel.

Welke maatregelen zijn effectief?

In de afgelopen periode deed adviesbureau Goudappel onderzoek naar verschillende maatregelen om de verkeersdruk op de centrale as in Numansdorp te verminderen. Het doel is uiteindelijk dat er minder autoverkeer over deze wegen rijdt. Zij onderzochten de huidige situatie en bekeken de verschillende maatregelen die mogelijk zijn op het verschil in effectiviteit en uitvoerbaarheid.

De afgelopen tijd spraken wij meerdere keren met leden van de werkgroep centrale as. Samen met hen kijken wij naar de mogelijke maatregelen. In de werkgroep zitten bewoners van de betreffende straten. Zij kunnen aangeven welke maatregelen  vanuit hun ervaring wel of niet hun voorkeur hebben. Ook spreken wij met vertegenwoordigers van de winkeliersvereniging. Met beide partijen spreken we over de aanpak, uitvoering en planning van dit project.

Proefopstellingen zijn een interessante manier om de verkeerseffecten van een bepaalde maatregel in beeld te brengen zonder de situatie op straat gelijk drastisch te veranderen. Van belang is op te merken dat het palet aan te kiezen maatregelen voor proefopstellingen beperkter is dan het palet aan definitieve maatregelen.

Bekijk de proefopstelling centrale as Numansdorp.

Een mogelijkheid is om ingrijpende maatregelen vooraf te testen door middel van zogenaamde praktijkopstellingen. Dit houdt in dat een maatregel wordt uitgezet op straat, zonder dat er grote en dure aanpassingen moeten worden gedaan in de infrastructuur. Dit is al eerder met succes gedaan op andere plekken in het land, op wegen van soortgelijke aard als die van de centrale as in Numansdorp. De proefopstelling stond er vanaf maandag 6 maart tot en met zondag 2 april.

Tijdens deze proefopstellingen zijn tellingen van het verkeer gedaan, zodat we kunnen zien wat het effect is. En zodat we de verschillende maatregelen met elkaar kunnen vergelijken. Zodra we weten welke maatregelen we wanneer als proefopstelling gaan plaatsen informeren wij u hierover. Dit doen we onder andere via de gemeenterubriek in Het Kompas, website, social media en de digitale nieuwsbrief.

De uiteindelijke keuze voor definitieve maatregelen en daarmee een herinrichting van de centrale as, maken we op een later moment. Dit doen we op basis van onder andere de uitkomsten van de proefopstellingen.

Vervolgens zal groot onderhoud plaatsvinden aan de riolering onder de Rijksstraatweg en Burgemeester de Zeeuwstraat. Dit biedt mogelijkheden om grote maatregelen, die we dan uitvoerig hebben getest in de vorm van praktijkopstellingen, uit te voeren en de weginrichting aan te passen. Dit groot onderhoud staat gepland tussen 2025 en 2030. Maar wij onderzoeken de mogelijkheid om deze naar voren te halen naar 2023.  

Voor nu is het van belang dat we inzichtelijk krijgen wat de bewoners en ondernemers aan de centrale as ervaren en voor ogen hebben. Dit doen wij door middel van de enquête. Hierna kunnen we de oplossingsrichtingen concreter maken.

In de gemeenteraad van Hoeksche Waard zijn verschillende moties en besluiten gepasseerd die betrekking hebben op de centrale As.

Motie raad september 2021: onderzoek naar verlaging wegcategorie centrale as

In deze motie bij de vaststelling van Bestemmingsplan partiele herziening ruimtelijke plannen Numansdorp-Zuid’ verzoekt de raad het college om een onderzoeks- en participatietraject vorm te geven rond de centrale as. Onderzoek moet plaatsvinden naar de mogelijkheden om de verkeersbewegingen op de centrale as flink te verlagen (en daarmee de leefbaarheid te verbeteren). Een denkrichting hiervoor is om de wegcategorie van de centrale as aan te passen naar erftoegangsweg (ETW).

Raadsbesluit maart 2022: verkeerskundige randvoorwaarden nieuwe zwembad 

De komst van het zwembad hangt af van verkeerssituatie op de centrale as. De raad verzoekt het college de no-regret maatregelen uit te voeren en maatregelen te treffen om het aantal verkeersbewegingen met ten minste 30% te verminderen. Onderdeel hiervan is het verkeersluw maken van de Middelsluissedijk Westzijde. Daarnaast wordt (met ontwikkelaars) onderzoek opgestart naar een westelijke randweg.

Zie ook de webpagina nieuw zwembad aan de Meestooflaan.