Biodiversiteit
Variatie in soorten planten en dieren is belangrijk voor het evenwicht in de natuur. Die variatie wordt ook wel biodiversiteit genoemd. ‘Bio’ betekent ‘leven’ en ‘diversiteit’ betekent ‘afwisseling, verschil, verscheidenheid’. De wereld kan niet zonder biodiversiteit. We zijn van deze ecosystemen en levende wezens afhankelijk voor bijvoorbeeld de productie van zuurstof, afbraak van dode dieren en planten, bestuiving van planten (waaronder landbouwgewassen), waterzuivering en het beheersen van plagen. Biodiversiteit betekent voor de mens voedsel, bouwmateriaal, brandstof (hout) en grondstoffen voor kleding (zoals katoen) en medicijnen.
De biodiversiteit in Nederland, helaas ook in de Hoeksche Waard, gaat snel achteruit. Doelstelling is de komende jaren deze trend om te buigen en de biodiversiteit te versterken. Biodiversiteit is 1 van de 4 thema’s in het programma Duurzaamheid waar de gemeente samen met partners en inwoners aan werkt. De andere thema’s zijn: de energietransitie, circulaire economie en klimaatadaptatie.
In 2050 hebben we veerkrachtige ecosystemen in de Hoeksche Waard. Dat is de stip op de horizon. Om daar te komen willen we in 2030 forse stappen hebben gemaakt op het gebied van biodiversiteit in de openbare ruimte, in de natuur en in de landbouw.
Openbare ruimte: De inrichting en het beheer van bestaande en nieuwe infrastructuur, bedrijventerreinen, waterbeheer en andere aspecten van de openbare ruimte dragen momenteel onvoldoende bij aan biodiversiteit. Dat moet anders, want voor herstel van biodiversiteit is de openbare ruimte hard nodig. Het groen moet groen blijven en het grijs moet groener. Bijvoorbeeld door het toevoegen van bomen. Dit draagt ook direct bij aan klimaatadaptatie en biedt verkoeling aan de omgeving.
De natuur: Voor de meeste planten en dieren zijn natuurgebieden van groot belang. Zo komen de meeste bedreigde en zeldzame soorten vooral daar nog voor. Het natuurbeheer is niet overal optimaal voor het behouden van de maximale voor het gebied kenmerkende biodiversiteit. Door verbeteringen aan te brengen in de manier waarop we de Nederlandse natuur inrichten, verbinden en beheren, kan biodiversiteit een impuls krijgen. De Natura 2000-gebieden en het NatuurNetwerk kunnen veel betekenen voor de versterking van de biodiversiteit en het verbinden van ecologische hoofdverbindingen. Ook gaan we als gemeente graag in gesprek met de verschillende terreinbeheerders, zoals provincie, waterschap en de landbouw over gezamenlijke inspanningen om de biodiversiteit te verbeteren.
De landbouw: Biodiversiteit staat mede onder druk door de manier waarop ons voedselsysteem is ontwikkeld. Enkele koplopers investeren al jaren in agrarisch natuurbeheer, maar de landbouw kan – als grootste grondgebruiker – een belangrijke bijdrage leveren aan het herstel van biodiversiteit in de Hoeksche Waard. Hiervoor is het wel van belang dat de inspanningen (kosten) die boeren hiervoor leveren, ingepast kunnen worden in hun bedrijfsvoering en ze hiervoor voldoende beloond en gewaardeerd worden. De akkerranden in de Hoeksche Waard zijn een aansprekend voorbeeld waar een goede samenwerking tussen agrarische ondernemers en natuurorganisaties toe kan leiden en wat een zeer positieve bijdrage aan de biodiversiteit in de Hoeksche Waard levert.
Op 20 december 2022 heeft de raad van gemeente Hoeksche Waard de uitvoeringsagenda Biodiversiteit vastgesteld. In deze uitvoeringsagenda staat wat de gemeente de komende jaren gaat doen om de biodiversiteit in de Hoeksche Waard te versterken.
We hebben goed gekeken naar hoe we zelf, als gemeente, de biodiversiteit vooruit kunnen helpen. Zo kiezen we op steeds meer plekken in de Hoeksche Waard voor een manier van beheer die de biodiversiteit ondersteunt. Ook streven we ernaar bij nieuwbouwprojecten al in de ontwerpfase met de projectontwikkelaar aan tafel te zitten om te kijken op welke manier biodiversiteit en klimaatadaptatie een plek kunnen krijgen. In de Hoeksche Waard willen we toewerken naar een netwerk van groenblauwe gebieden. Dankzij deze verbindingen en ‘stapstenen’, min of meer aaneengesloten stukjes wilder groen, kunnen dieren en zaden van planten zich makkelijker verplaatsen. Dat is goed voor de biodiversiteit. De biodiversiteit versterken is een grote en ingewikkelde klus. We kunnen dat als gemeente niet alleen. De uitvoeringsagenda is dan ook een uitnodiging naar alle samenwerkingspartners, (agrarisch) ondernemers, maatschappelijke organisaties en inwoners om mee te doen.
Lees hier de uitvoeringsagenda Biodiversiteit.
In de Hoeksche Waard zijn verschillende partijen die zich actief inzetten voor het verbeteren van de biodiversiteit zoals de Coöperatie Collectief Hoeksche Waard (CCHW). De CCHW geeft invulling aan de regeling voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) die in 2016 is ingegaan. Agrarisch natuurbeheer staat voor door landbouwers genomen maatregelen voor behoud en verbetering van kwaliteit van landschap en natuur. Een andere belangrijke partner is de vereniging Hoekschewaards Landschap. Deze vrijwilligersorganisatie met zo’n 1800 leden en ruim 400 actieve vrijwilligers richt zich op behoud, bescherming, beheer en ontwikkeling van natuur en landschap in de Hoeksche Waard. Ook Hoeksche Waard Zoemt, een collectief van verschillende mensen en organisaties dat werkt aan het verbeteren van de biodiversiteit, werkt mee aan de uitvoeringsagenda.
Ook in uw eigen tuin of op uw eigen balkon kunt u iets doen om de biodiversiteit te verbeteren. Kijk eens op de website van Maak Grijs Groener, doe de biodiversiteitswijzer en u krijgt handige tips wat u kunt doen in uw eigen tuin of op uw eigen balkon.
Wilt u op de hoogte worden gehouden over wat er allemaal gebeurt om de Hoeksche Waard te verduurzamen?