Pilotproject Energiepolder
In de polder bij Klaaswaal en Numansdorp onderzoeken we de mogelijkheden voor een gezamenlijk, lokaal energiesysteem. In dit pilotproject – met de naam ‘Energiepolder’ – werken (agrarische) ondernemers, maatschappelijke organisaties, inwoners en de gemeente samen om te kijken of we binnen dezelfde middenspanningsnetten van Stedin duurzame elektriciteit kunnen opwekken, delen, opslaan of omzetten naar bijvoorbeeld een andere energiebron. Als dit lukt, willen we op meerdere plekken in de Hoeksche Waard en de regio vergelijkbare Energiepolders opzetten.
De Hoeksche Waard wil in 2040 energieneutraal zijn: we willen dan net zoveel duurzame energie opwekken als we gebruiken. (Agrarische) ondernemers spelen hierbij een belangrijke rol. Veel ondernemers wekken al duurzame elektriciteit op met zonnepanelen op het dak of denken na over het opslaan van energie. Agrarische ondernemers kijken ook naar een kleine windmolen op het eigen erf om energie op te wekken, of naar het omzetten van zonne- of windenergie in waterstof. Ook inwoners en maatschappelijke organisaties wekken vaak zelf energie op met zonnepanelen.
Die elektriciteit wordt niet altijd meteen gebruikt. Als dat niet lukt, wordt de elektriciteit teruggeleverd aan het net. Maar op sommige momenten is daar geen ruimte meer voor. Er ontstaat dan een soort ‘file’ op het net: dat heet netcongestie. Sinds 2024 is er in de Hoeksche Waard sprake van netcongestie voor grootverbruikers, zowel bij het terugleveren als bij het afnemen van elektriciteit. Zij kunnen geen nieuwe aansluiting krijgen of hun bestaande aansluiting niet uitbreiden.
Een gezamenlijk, lokaal energiesysteem kan juist dan voordelen bieden, vooral voor (agrarische) bedrijven, en mogelijk later ook voor maatschappelijke organisaties en inwoners:
- zelf duurzame energie opwekken en minder afhankelijk zijn van externe bronnen;
- opwek en verbruik lokaal op elkaar afstemmen en het net slimmer benutten (minder netcongestie);
- energie delen of afnemen van anderen, wat kan bijdragen aan lagere kosten of extra inkomsten;
- efficiënter omgaan met energie én met investeringen;
- samenwerken, kennis delen en samen innoveren in duurzame oplossingen.
Het pilotproject loopt tot en met 31 augustus 2025. In deze periode onderzoeken we samen met agrarische en niet-agrarische ondernemers of een gezamenlijk, lokaal energiesysteem in de polder bij Klaaswaal en Numansdorp haalbaar is. Als dat zo is en er voldoende draagvlak is, krijgt het project een vervolg. Dan werken we samen toe naar een Energiepolder waarbij energie lokaal wordt opgewekt, gedeeld, opgeslagen en omgezet – vanuit een op te richten energiecoöperatie. Ook kijken we of het idee op andere plekken in de regio kan werken.
Eerste verkenning
Op 8 juli 2024 vond de startbijeenkomst plaats voor agrarische ondernemers en enkele niet-agrarische ondernemers uit het pilotgebied. Tijdens deze bijeenkomst kregen zij informatie over het project en de uitnodiging om mee te doen via een vrijblijvende en kosteloze Energiescan. Deze geeft inzicht in energieverbruik, -opwek en toekomstplannen. De scans worden anoniem geanalyseerd. Op 11 november 2024 volgde een informatieavond voor ondernemers van de bedrijventerreinen Klaaswaal en Numansdorp en uit het projectgebied. Ook zij zijn uitgenodigd voor de Energiescan. Tijdens de avond zijn eerste gesprekken gevoerd over hun energiebehoeften, en zijn de voorlopige bevindingen gedeeld over de kansen van een gezamenlijk energiesysteem.
Werksessies
In het voorjaar van 2025 volgden 2 werksessies met de bedrijven die een Energiescan lieten doen. Tijdens de eerste sessie op 18 maart verkenden de ondernemers hoe een gezamenlijk energiesysteem eruit zou kunnen zien. Ze bespraken hun behoeften, de knelpunten – bijvoorbeeld door netcongestie – en mogelijke oplossingen, waaronder een lokale Smart Energy Hub. Ook werd gekeken naar verschillen tussen bedrijven en naar mogelijkheden die nu al toepasbaar zijn. Het verslag van deze bijeenkomst is te vinden onder ‘Documenten’ onderaan deze pagina.
Tijdens de tweede werksessie op 12 juni werd duidelijk dat er voldoende draagvlak en enthousiasme is. De ondernemers willen samen verder en toewerken naar de oprichting van een energiecoöperatie.
We brengen nu de route in kaart richting een gezamenlijke energiecoöperatie en onderzoeken of dit financieel haalbaar is. Op basis van de uitkomsten wordt het pilotproject Energiepolder mogelijk verlengd. Hierbij wordt ook gekeken naar mogelijkheden voor vervolgfinanciering.
Bij een vervolg op het pilotproject werken we toe naar het daadwerkelijk opzetten van een energiecoöperatie door de deelnemende ondernemers. Als het energiesysteem met deze bedrijven goed functioneert, wordt op een later moment gekeken of ook inwoners, maatschappelijke organisaties en andere belangstellenden uit het projectgebied kunnen aansluiten en meeprofiteren.
Heeft u vragen over het pilotproject Energiepolder? Neem dan contact op met de projectleider van de gemeente, José Houtman. U kunt haar bereiken via telefoonnummer 088 – 647 36 47 of via e-mail jose.houtman@gemeentehw.nl. U kunt ook contact opnemen met de projectleider vanuit LTO Noord, Jasper Sweere. U kunt hem bereiken via e-mail jsweere@ltonoord.nl.
Wilt u op de hoogte worden gehouden van gemeentelijk nieuws dat interessant is voor ondernemers? Meld u dan aan voor onze digitale nieuwsbrief Ondernemersupdate.